ದ್ವಾ ಸುಪರ್ಣಾ

'ವೇದೋಪನಿಷದಗಳ ಭೂತಗನ್ನಡಿಯೊಳಗೆ ಪಡಿಮೂಡಿದಾಕೃತಿಗೆ ತಾನೆ ಮುಗ್ಧ’ ಅಂತ 'ಶ್ರೀರಾಮನವಮಿಯ ದಿವಸ’ದಲ್ಲಿ ಬರೆದರು ಅಡಿಗರು. ಪಡಿಮೂಡಿದ ಆಕೃತಿಗೆ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಮುಗ್ಧನಾದ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ, ವೇದ-ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳಿಂದ ಮೂಡಿದ ಆಕೃತಿಗೆ ಅಲ್ಲವೇ ಮುಗ್ಧನಾದದ್ದು, ಅದಕ್ಕೆ ಮುಗ್ಧನಾಗದಿರಲು ಸಾಧ್ಯವೆ?- ಅಂತಲೂ ಅಡಿಗರು ಕೇಳುತ್ತಿರುವಂತೆ ಈಗ ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ !


ಪಿಯುಸಿ ಫೇಲಾಗಿ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಕ್ಕುರುಬಡಿದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಗವದ್ಗೀತೆ, ಉಪನಿಷತ್, ಜಿಡ್ಡು ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ ಅಂತ ನಾನು ಒಂದಷ್ಟು ಓದಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗಿದೆ. ತತ್ತ್ವ ಜಿಜ್ಞಾಸೆಯಲ್ಲಿ-ತರ್ಕದಲ್ಲಿ ಕೊಂಚ ಆಸಕ್ತಿ ಹುಟ್ಟಿ ವೇದಾಂತ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಒಳಹೊಕ್ಕರೆ ಬಿಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಆದರೆ ಲೌಕಿಕದ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಅದರ ನೇರ ಉಪಯೋಗ ಏನೂ ಇಲ್ಲದ್ದರಿಂದ (ಅಂದರೆ ಸಾಹಿತ್ಯದಂತೆ ಬಹುಜನರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಬರವಣಿಗೆಯ ಕಲೆ ಕಲಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಎಲ್ಲೆಂದರಲ್ಲಿ ಉದ್ಧರಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ, ಉಪನಿಷತ್ ಓದುವುದು ಕೆಲಸ ಸಿಗಲು ಸಹಕಾರಿಯಲ್ಲ, ಯುವಕರು ಅದನ್ನು ಓದುವುದಂತೂ ಹಾಸ್ಯಾಸ್ಪದ...) ಅವುಗಳಿಂದ ಕಳಚಿಕೊಂಡೆ. ಆದರೆ...ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆಯಿಟ್ಟವನು ದೇವರನ್ನೂ ನಂಬಿರಬೇಕು (!); ಇರುವುದು ಸಾವು, ಮೀರುವುದೇ ಬದುಕು -ಅಂತ ನಾನು ನಂಬಿರುವುದರಿಂದ ಅವುಗಳೆಡೆಗಿನ ಸೆಳೆತವಂತೂ ಇದ್ದೇ ಇದೆ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಕೆಲವರಿಗಾದರೂ ಇಷ್ಟವಾಗಬಹುದೆಂಬ ಆಸೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಯೋಗವೊಂದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ನಮ್ಮ ಹಲವಾರು ಕವಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಭಾವಿಸಿದ, ಶ್ವೇತಾಶ್ವತರ ಉಪನಿಷತ್‌ನಲ್ಲಿ ಬರುವ ಒಂದು ಮಂತ್ರ ಹೀಗಿದೆ :

ದ್ವಾ ಸುಪರ್ಣಾ ಸಯುಜಾ ಸಖಾಯಾ

ಸಮಾನಂ ವೃಕ್ಷಂ ಪರಿಷಸ್ವಜಾತೇ
ತಯೋರನ್ಯಃ ಪಿಪ್ಪಲಂ ಸ್ವಾದ್ವತ್ತ್ಯ-
ನಶ್ನನ್ನನ್ಯೋ ಅಭಿಚಾಕಶೀತಿ

(ಯಾವಾಗಲೂ ಜತೆಯಲ್ಲಿರುವ, ಸಖರಾದ ಎರಡು ಹಕ್ಕಿಗಳು ಒಂದೇ ವೃಕ್ಷವನ್ನು ಆಶ್ರಯಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಅವೆರಡರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸವಿಯಾದ ಹಣ್ಣನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತಿದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ತಿನ್ನದೆ ನೋಡುತ್ತಿದೆ.) ಈ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಯಾವುವು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಉಪನಿಷತ್ ತನ್ನದೇ ಅರ್ಥ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಕವಿಗಳು ಅದನ್ನು ಕವನಗಳಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿದ ಬಗೆಯನ್ನು ಮೂರು ಕಂತುಗಳಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ. ಇದು ಮೊದಲ ಕಂತು. ನಿಮ್ಮ ತರ್ಕ-ಕುತರ್ಕಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಸ್ವಾಗತ !

ದ್ವಾಸುಪರ್ಣಾ
ಅನಾದಿಯಿಂದಲೂ ಹೀಗೆ,
ಒಂದು ಹಕ್ಕಿ ಹಣ್ಣ ತಿನ್ನುವುದು
ಇನ್ನೊಂದು ಅದರ ನೋಡುವುದು ?
ಹಿತ್ತಲ ಮೆಟ್ಟಿಲಲಿ ಮಗು
ಅಳು ಮೊಗಕೆ ಮೆತ್ತಿದ ಅನ್ನ
ತಾಯ ಕೈಯಲಿ ತಟ್ಟೆ , ತುತ್ತನ್ನ
ಸ್ತನ ಸ್ರವಿಸುವುದು ಮಗುವ
ಅಳು ಹಟದ ಭಾವಕ್ಕೆ

ತೊಟ್ಟಿಲ ಜೀಕಿಂದ
ಹಾಸಿಗೆ ಮೆತ್ತೆಯೊತ್ತು ;
ತಾಯ್ತುಟಿಯ ಮಮತೆ ಮುತ್ತು .
ಆಕೆ ಮಗ್ಗುಲಾಗುವಳು
ಸ್ತನ ಸ್ಪರ್ಶ ಬೆದೆಕರೆಯ
ರತಿ ಬಯಕೆ ಹದಕೆ
ಒಂದು ಹಕ್ಕಿ ಹಣ್ಣ ತಿನುವುದು
ಇನ್ನೊಂದು ಹಣ್ಣೇ ತಾನಾಗುವುದು.
-ಕೆ.ಪಿ.ಸುರೇಶ

(ಯು.ಆರ್.ಅನಂತಮೂರ್ತಿಯವರ ಮುನ್ನುಡಿಯೊಂದಿಗೆ 'ದಡ ಬಿಟ್ಟ ದೋಣಿ’ ಕವನ ಸಂಕಲನ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಅಮೆರಿಕದ ಬಗ್ಗೆ ಎಡುವರ್ಡೊ ಗೆಲಿಯಾನೋ ಬರೆದಿರುವ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು 'ಬೆಂಕಿಯ ನೆನಪು’ ಎಂದು ಸೊಗಸಾಗಿ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ತಂದಿದ್ದಾರೆ.)

ಪಕ್ಕದ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಉಪನಿಷತ್ತು
ಸೀಬೇ ಮರ. ಕೊಂಬೆ, ಕವೆ-
ಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಹಕ್ಕಿ
ಒಂದು ಹಣ್ಣು ಕುಕ್ಕಿ ಹೆಕ್ಕಿ
ತಿನ್ನುತ್ತಿದೆ. ಹಸಿವು, ದಾಹ.

ಮತ್ತೊಂದು ಸುಮ್ಮನೆ ಕೂತು
ನೋಡುತ್ತಿದೆ. ಮೈಯೆಲ್ಲ ಕಣ್ಣು.

ಹೀಗೆ ಒಬ್ಬ ಗಂಡ. ಅವನ ಹೆಂಡತಿ
ಪಕ್ಕದ ಮನೆ ಸಂಸಾರ.

-ಎ.ಕೆ.ರಾಮಾನುಜನ್